Güzellik ve estetik konularına ilginin giderek artması, bu konudaki teknolojik cihazların, kozmetik ürünlerin fazlalaşması nedeniyle ülkemizde güzellik ve estetik ile alakalı iş yerlerinin sayısı ve çeşitliliği artmıştır.
Bu makalede medikal estetik merkezi açma şartları hakkında bilgi verilecektir. Eğer bu işi kurmayı ciddi düşünüyorsanız ilk olarak incelemeniz yasal kaynak “Güzellik ve Estetik Amaçlı Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik” tir.
Bu yönetmeliği okuduğunuz zaman medikal estetik merkezi açma şartları hakkında önemli bilgilere sahip olacaksınız. Makalemizin ilerleyen kısımlarında bu yönetmeliğin linkini paylaşacağız.
Fakat mahkeme kararları ile medikal estetik uzmanlarının yetkileri önemli ölçüde kısıtlanmış durumdadır. Bu da medikal estetik merkezlerinin para kazandırma potansiyelini düşürmüştür.
Eğer bu sektöre para yatıracaksanız makalemizin ilerleyen kısımlarında yer alan bazı uyarıları dikkate almanız gerekmektedir.
Medikal estetik merkezi açma şartları için bahsettiğimiz Yönetmelikte yer alan mevzuatsal bilgileri bu makalede derlemeye çalıştık, ilave olarak ziyaretçilerimizin sorduğu birtakım sorulara da cevap verdik.
Makalemizde aşağıdaki soruların cevaplarını bulabilirsiniz:
- Medikal estetik sertifikası kimler alabilir?
- Medikal estetik hekimi kimler olabilir?
- Medikal estetik kursları yasal mı?
- Medikal estetik hekimliği yasal mı?
- Medikal estetik uzmanı botoks yapabilir mi?
- Hemşireler medikal estetik yapabilir mi?
- Medikal estetik uzmanı doktor mu?
- Pratisyen hekim medikal estetik yapabilir mi?
- Medikal estetik uzmanı olmak için hangi bölüm okunmalı?
- Medikal estetik hekimi nasıl olunur?
- Sertifikalı medikal estetik uzmanı ne demek?
- Botoks ve dolgu kursuna kimler katılabilir?
- Dolgu botoks sertifikası nasıl alınır?
Medikal estetik merkezi açma şartları
Medikal estetik merkezinde saç ekimi, lazer uygulamaları, mezoterapi, botoxla kırışıklık tedavisi gibi işlemler yapılmaktadır. (Yapılabilecek işlemlerin tüm listesi makalemin sonraki kısmında verilmiştir.)
Sektörün ekonomik cazibesi ve işlemlerin tıbbi bilgi gerektirmesi nedeniyle bir çok hekim bu sektöre yönelmiştir.
Estetik ve güzellik sektöründe kimlerin ne hizmet verebileceği, işletmelerin hangi şartlarla açılabileceği, kimlerin çalışabileceği hususlarındaki karmaşayı gidermek amacıyla 2003 yılında Sağlık Bakanlığınca Güzellik ve Estetik Amaçlı Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik çıkarılmıştır.
Buna göre estetik ve güzellik sektöründeki işletmeler Güzellik Salonu ve Güzellik Merkezi olarak ikiye ayrılmıştır.
Güzellik salonlarını tıbbi eğitim almayanlar da açabilmekte fakat bu işletmeler güzellik merkezlerinde yapılabilecek bazı işlemleri gerçekleştirememektedir. Bkz. Güzellik salonu açmak için ustalık belgesi nereden alınır ?
Güzellik Merkezinde ise tıp eğitimi almış kişiler çalışmaktadır.
Mevzuatımızda medikal estetik merkezi diye bir tanımlama yoktur. Medikal estetik merkezi açılacak ise güzellik merkezi standartlarına ve prosedürüne göre açılacaktır.
Medikal estetik merkezinde; Dermatoloji Uzmanları, Plastik Cerrahi Uzmanları ve Sertifikalı Hekimler çalışabilir, bu hekimler dışında diğer branşlarda hekimler çalışamaz.
Medikal estetik merkezinde çalışabilecek hekimlerle ilgili olarak ilgili Yönetmelikte “Sertifikalı Tabip” tanımı yer almaktadır:
Sertifikalı Tabip: “1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanuna göre Türkiye’de mesleğini icra etme hak ve yetkisi bulunan ve bu maddenin (e) bendinde belirtilen sertifikaya sahip olan tabib”
Medikal estetik merkezinde çalışabilecek hekimlerin sertifika alması gerekmektedir. Bu sertifika Yönetmelikte şu şekilde tanımlanmıştır:
Sertifika: “Güzellik ve estetik amaçlı olarak kişilere uygulayacakları tıbbî işlemlerle ilgili olarak Bakanlıkça veya Bakanlık tarafından yetki verilen kuruluşlarca açılan eğitimi başarı ile tamamlayan tabipler adına düzenlenen belgeyi ifade eder”
Bir hekimin medikal estetik merkezinde çalışabilmesi için Sağlık Bakanlığı ile anlaşmalı özel kurs merkezlerinden “Medikal Estetik Uygulama Sertifikası” alması gerekmektedir. Bu sertifikayı alınca “Medikal Estetik Hekimi” unvanını almakta ve aşağıdaki işlemleri yapma yetkisine sahip olmaktadırlar:
a) Sivilce tedavisi,
b) Lazer, krioterapi, koterizasyon, intradermal enjeksiyon metotları ile siğil, skar dokusu gibi oluşumların cilt yüzeyinden eksizyonu,
c) Ciltteki damar genişlemeleri, pigmentasyon (lekeler/çiller) ve kırışıklıkların azaltılmasına yönelik lazer uygulamaları,
d) Lazer cihazı, %35’lik oranın üzerindeki alfa hidroksi asitler ve türevlerinin kullanımı ile derin peeling işlemleri,
e) Cilt içerisine terapotik veya kozmetik amaçlı yapılan her türlü enjeksiyonlar,
f) Cilde yapılan uygulamalar ile ilgili oluşabilecek yan etkilere müdahaleler,
g) Saç ekimi (restorasyonu) uygulamaları,
h) Kişinin fazla kilolarını vermesi (zayıflama) için gerekli işlemlerin, tıbbî değerlendirmelerle birlikte planlanmasını ve uygulanmasını sağlamak.
Bahse konu sertifika 90 saatlik eğitim sonrası alınabilmektedir. Medikal estetik merkezi açma şartlarından en önemlisi bu sertifikayı alan hekim çalıştırmaktır.
Yönetmeliğin 6. Maddesinde;
“Merkezler; tabip sorumluluğunda açılan ve bu tabiple birlikte başka bir tabibin veya güzellik uzmanının görev yaptığı, bünyesinde bulundurdukları birimlere göre gerekli asgarî standart donanım ve personel desteği ile güzellik ve estetik amaçlı olarak çeşitli uygulamalar yapılan özel sağlık kuruluşlarıdır.”
Yönetmeliğin 8. Maddesinde;
“Sağlık kuruluşları müstakil olarak açılabileceği gibi; 9/3/2000 tarihli ve 23988 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre açılan tıp merkezleri ve cilt hastalıkları ve plastik ve rekonstrüktif cerrahî özel dal merkezleri ile özel hastaneler mevzuatı uyarınca ruhsatlandıran özel hastaneler bünyesinde ünite şeklinde açılabilir.
Otel, tatil köyü gibi turistik amaçlı olarak faaliyet gösteren yerlerde de sağlık kuruluşları açılabilir.”
Denilmektedir.
Medikal estetik merkezi başvurusu
Yönetmelikte Medikal estetik merkezi başvuru adımları aşağıdaki gibi tanımlanmıştır (Madde 8 ve 9):
“Madde 9 — Sağlık kuruluşu açacak olanlar bizzat veya mesul müdürleri vasıtasıyla, hangi tür sağlık kuruluşunu açacaklarını belirten ve açılış ile ilgili işlemlerin başlatılmasını talep eden bir dilekçe ile Müdürlüğe başvururlar.
Dilekçeye ekli başvuru dosyasında bulunması gereken bilgi ve belgeler şunlardır:
a) Sağlık kuruluşunun faaliyet göstereceği adresi, sağlık kuruluşunun unvanını, açılacak birimleri, sahibini veya sahiplerini belirten ve mesul müdürce imzalı dilekçe,
b) Sağlık kuruluşunun odalar şeklinde ve bütün mekanlarının ne amaçla kullanılacağını gösteren en az 1/100 ölçekli ve hizmet sınırları içerisinde bulunduğu sağlık ocağı görevlileri tarafından yerinde bizzat görülerek doğruluğu onaylanmış plan örneği,
c) Sağlık kuruluşu bir şirket tarafından açılacak ise, ticaret sicil gazetesinin ve şirket ortaklarının son durumunu gösteren yetkili mercilerden alınan belgenin bir örneği,
d) Sağlık kuruluşunda çalışacak tabiplerin yapacakları tıbbî işlemleri liste halinde bildiren ve bu listede gösterilen işlemler için gerekli araç, gereç, cihaz ve malzemenin bulundurulacağının belirtildiği mesul müdürce düzenlenmiş imzalı taahhütnâme,
e) Sağlık kuruluşunda güzellik uzmanınca yapılacak uygulamaların bildirildiği ve buna göre bulundurulması zorunlu araç, gereç ve malzemelerin asgarî nitelik ve miktarlarını gösteren mesul müdür tarafından düzenlenen liste,
f) Sağlık kuruluşu bünyesinde bulundurulacak cihazlar ile ilgili 26 ncı maddede belirtilen belgelerin birer örneği,
g) Sağlık kuruluşunda çalışan tabiplerin diplomaları, uzmanlık belgeleri veya sertifikalarının noter tasdikli örnekleri, nüfus cüzdanlarının suretleri ile ikişer adet vesikalık fotoğrafları,
h) Sağlık kuruluşunda çalışacak bütün tabipler için bağlı oldukları tabip odası tarafından düzenlenen ve çalışacağı özel sağlık kuruluşunun belirtildiği belgelerin örneği,
ı) Sağlık kuruluşunda çalışan güzellik uzmanı ve diğer personelin, kuruluşta yapacakları işlere göre diplomalarının ve/veya ilgili belgelerinin noter tasdikli örnekleri, nüfus cüzdanlarının suretleri ile ikişer adet vesikalık fotoğrafları,
i) Sağlık kuruluşunda çalışacak olan sağlık personelinin tamamının, herhangi bir kamu kuruluşunda görev yapıp yapmadıklarını beyan eden dilekçeleri ile görev yaptıklarını beyan edenlerin dilekçeleri ekinde görev yaptıkları kamu kurum ve kuruluşlarından, 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunda öngörülen tazminatların, söz konusu sağlık personeli için düzenlenecek personel çalışma belgesinin tarihinin bildirilmesinden itibaren maaşlarından kesilmeye başlanılacağını bildirir belgeler,
j) Sağlık kuruluşu, Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre tıp merkezi veya cilt hastalıkları ile plastik ve rekonstrüktif cerrahî özel dal merkezi veya özel hastane bünyesinde açılıyor ise, uygunluk belgesinin veya özel hastane ruhsatının mesul müdürce onaylı örneği,
Ünite şeklinde açılan yerlerden (c) bendindeki belge ve güzellik salonları açılırken (d), (g), (h) ve (i) bentlerinde sözü edilen belgeler istenmez.”
Başvurunun Değerlendirilmesi
“Madde 10 — Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesine göre gerçekleştirilen başvuru, öncelikle dosya üzerinde incelenir. Başvuru dosyasında eksiklik yok ise, sağlık kuruluşunun açılmasının Yönetmeliğe uygun olup olmadığının incelenmesi için Müdürlük tarafından görevlendirilen ve Yönetmelik kapsamındaki konularla ilgili olan birisi tabip olmak üzere, en az iki kişiden oluşturulan denetim ekibi tarafından yerinde inceleme yapılır. İnceleme sonucunda Yönetmelik hükümlerine uygunluğu tespit edilen kuruluşlara, Ek-1’deki Uygunluk Belgesi, Ek-2’deki Mesul Müdürlük Belgesi ve Ek-3’deki Personel Çalışma Belgeleri düzenlenir.
Bu Yönetmelik kapsamındaki sağlık kuruluşlarını açan ve işletenlerce, şube niteliğinde ikinci bir sağlık kuruluşunun açılmak istenmesi veya kuruluşun faaliyet gösterdiği adresin değişmesi durumlarında 9 uncu maddede belirtilen evraklar ile başvuru aynen tekrarlanır.”
Medikal estetik merkezi dekorasyonu
Yönetmelikle Medikal estetik merkezi dekorasyonu ile ilgili şartlar 16. ve 17. maddelerde açıklanmıştır:
“Madde 16 — Sağlık kuruluşunun zemini düz, pürüzsüz, dezenfeksiyona uygun ve kolayca temizlenebilir özellikte döşenmiş olmalıdır. Birim ve bölümler faaliyet alanlarının özelliğine göre beton, alçıpan, suntalam ve benzeri malzemelerle yapılmış bölmeler ile birbirinden ayrılmış olmalıdır. Tüm birimlerde havalandırma ve aydınlatma, yeterli olacak şekilde sağlanır.”
Ortak Kullanılan Mekanlar
“Madde 17 — Sağlık kuruluşunda, bütün birim/bölümlerin ortak kullanacağı aşağıda belirtilen nitelikleri haiz mekanlar bulunur:
a) Bekleme salonu: Kişilerin kullanımına uygun şekilde döşenmiş, kişinin karşılandığı, yapılacak uygulama ve işlemlere kadar beklediği, içerisinde sekreterya bölümünün yer aldığı ve kullanım amacına uygun olarak yeterli büyüklükte alan,
b) Muayene odası: Merkezlerde, tabibin gerekli tıbbî muayene yapacağı ve gerekli görür ise reçete yazacağı asgarî 6 metrekare büyüklüğünde, içinde acil müdahale için gerekli ilaçlar, asgarî tıbbi araç ve gereçlerin bulunduğu bağımsız bir mekan,
c) Tuvalet,
d) Arşiv birimi: Kişilerin kullanım alanından izole edilmiş kapalı bir bölme veya oda,
e) Atık toplama birimi: Kişilerin kullanım alanlarından izole edilmiş ve atıklar için kapalı bir konteynır veya kabın bulunduğu alan,
f) Sterilizasyon birimi.
Merkezlerde kullanılan tıbbî malzemelerin imhası, Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.
Ayrıca bu kuruluşlarda devamlı akar şekilde sıcak su tertibatı bulunmalıdır.
Sağlık kuruluşunun bünyesinde bulundurduğu birim/birimlerin özelliğine ve uygulanan işlemlerin niteliğine göre gerekli ise, ihtiyacı karşılayacak sayıda duş olmalıdır.”
Medikal estetik merkezi açma şartları hakkındaki diğer bilgileri ŞU yönetmelikten edinebilirsiniz.
Makalemizin bu noktasında önemli bir uyarı yapmak gerekir:
Önce Plastik Cerrahi Uzmanlarının Danıştay’da açtıkları dava sonrası Danıştay 10. Dairesi saç ekimi işleminin sertifikalı tabiplerce ve güzellik merkezlerinde yapılması hususunda yürütmeyi durdurmuştur.
Daha sonra Dermatoloji Uzmanlarının açtığı davayla Danıştay 10. Dairesi yönetmelikte tanımlanan tabiplerin yapabileceği işlemler listesindeki a,b,c,d,e ve f maddelerinin de yürütmesini durdurmuştur.
Bu sebeple medikal estetik uzmanları zayıflama dışında tıbbi uygulama yapamaz duruma gelmişlerdir.
2008’den beri de medikal estetik uzmanlığı sertifikası verilmemektedir. Halen bu konuda sertifika veya katılım belgesi vermeye devam eden kuruluşlar insanları yanıltmaktadırlar. Çünkü verdikleri belgeler bir işe yaramamaktadır.
Medikal estetik sertifikası kimler alabilir?
Medikal estetik merkezinde, sertifika almış pratisyen hekimler, dermatoloji ile Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahî dallarında uzman doktorlar çalıştığı için bu kişilerin sertifika alması mantıklıdır.
Özel kursa kayıt yaptırırken diploma aramayabilirler ama hekim olmayanlar, hekim olmayacaklar Medikal estetik sertifikası aldıklarında işlerine yaramayacaktır.
Bir de şöyle bir durum var; 2008 yılında yayımlanan “Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik” ile estetik sertifikası eğitimi verilmesi durduruldu.
Dolayısıyla şu an faaliyet gösteren medikal estetik uzmanları 2003-2008 yılları arası sertifika alan kişiler. (Türkiye’de toplam 1300’e yakın medikal estetik uzmanı var)
Medikal estetik hekimi kimler olabilir?
Pratisyen hekimler, dermatoloji ile Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahî dallarında uzman doktorlar medikal estetik hekimi olabilir. (Sertifikası olmak kaydıyla ve yeni sertifika verilmiyor)
Medikal estetik kursları yasal mı?
Medikal estetik kursları, eğer yasal prosedöre göre açılmışlarsa yasaldır. Yasal oldukları için de faaliyetlerini sürdürebilmektedirler
Fakat ülkemizde faaliyet gösteren bir çok medikal estetik kursu insanları yanıltarak para kazanmaktadır. Tıp eğitimi olmayan kişiler bu kurslara gidince medikal estetik uzmanı olacağını zannetmektedir.
Yukarıda açıklandığı üzere tıp eğitimi almayanlar sırf sertifika almakla, kursa katılmakla, medikal estetik uzmanı olamazlar.
Ayrıca sertifika verme işi 2008’de kalkmıştır. Dolayısıyla medikal estetik kursları kağıt üzerinde yasal olsalar dahi, insanların bilgisizliğinden yararlanıp dolandırmaktadırlar.
Medikal estetik hekimliği yasal mı?
Medikal estetik hekimliği yasaldır ama 2008’den beri sertifika verilemediği için piyasadaki medikal estetik hekimleri 2003-2008 yılları arası sertifika almış kişilerdir.
Medikal estetik uzmanı botoks yapabilir mi?
Yapabilir.
Hemşireler medikal estetik yapabilir mi?
Hemşireler medikal estetik yapamaz, medikal estetik işlemi olmuş hastaya bakım yapabilir.
Medikal estetik uzmanı doktor mu?
Evet doktordur.
Pratisyen Hekim medikal estetik yapabilir mi?
Sertifikasını almış ise yapabilir.
Medikal estetik uzmanı olmak için hangi bölüm okunmalı?
Tıp okumak ve sertifika almak gerekli fakat 2008 de sertifika verilmesi durduruldu.
Medikal estetik hekimi nasıl olunur?
Olanlar oldu, artık olunmuyor.
Sertifikalı medikal estetik uzmanı ne demek?
2003-2008 yılları arasında sertifika almış, tıp eğitimi almış doktordur.
Botoks ve dolgu kursuna kimler katılabilir?
Ülkemizde bu işleri sadece hekimler ve diş tabipleri gerçekleştirebilmektedirler.
Dolgu botoks sertifikası nasıl alınır?
Kursuna gider alırsınız. Fakat doktor değilseniz aldığınız sertifika bir işe yaramaz.
*HEMEN OKU: Estetisyen ve güzellik uzmanı arasındaki fark